International center for literary translators was founded in the year 2001 in Novi Sad. The activities of the Center are taking place in Sremski Karlovci (10 kilometers from Novi Sad and 60 kilometers from Belgrade). The Center has a regional character and focuses on translating works from one Balkan literature to the languages of other Balkan literatures as well as translating literary and scientific works from any of Balkan languages (Serbian, Croatian, Romanian, Bulgarian, Macedonian, Albanian, Greek), to other languages. The Center provides accomodation and activities for up to 2 translators at the same time from all over the world all year through. Because of the lack of support from the state institutions The Center has, ever since the openning, operated with limited strength. We have had three translators visiting the Center, one from Austria, one from Scotland and one from Germany and they all stayed for one month and worked on their translations. Also The Center hosted fifth regular half-year meeting of Halma network in april 2008. We have also been involved in local events in Serbia. For instance, we were the co-organizers of the announcment of translators prize „Branko Jelic“ together with French Cultural Centre in Belgrade.

Recently, the Ministry of Culture in Serbia and local administration showed interest in our work and we have just moved to the newly decorated space downtown Sremski Karlovci, prepared just for the work of the Center. This will allow us to work with full capacity in the forecoming period of time.

Prevodilačka radionica Sremski Karlovci-Ramala



Vladan Matijević

PREVODILAČKA RADIONICA SREMSKI KARLOVCI – RAMALA



Zahvaljujući Prevodilačkom centru sa Rodosa i srpskom Međunarodnom centru za prevodioce, prelepa varoš S.K. bila je pozornica susreta Osobe Alfa i Osobe Beta.

Osoba Alfa je došla autobusom. Planirala je da dođe svojim autom ali je predugo odlagala da ga registruje, jer je i to u Srbiji komplikovan proces, i kad se ipak nakanila, ispostavilo se da ne može jer joj je davno istekla lična karta, a bez nje se nikako ne može registrovati auto. Ali, ne fali ništa ni autobusu.

Osoba Beta je došla avionom i lako se snašla da sa aerodrma, preko Beograda i Novog Sada, dođe u varoš S.K.  I sad, nedaleko od Četiri lava, gradske česme kojom se s pravom ponose meštani varoši S.K, on sedi  za kafanskim stolom sa Osobom Alfa, ispija svoje piće i radi na arapskom prevodu priče  koju je napisao čovek sa druge strane stola.

Osoba Alfa je pisac srednje generacije – malo čudan zbog svoje samoizolovanosti, zbog svoje sklonosti da i dalje piše penkalom, zbog nepriključenosti na internet i druge mreže modernog sveta – sve oko sebe, a i sebe, podredio je svom pozivu, svom stvaranju. Sve  ono što mu nije od koristi za delo u nastajanju, s lakoćom odbacuje od sebe, svaki višak, svaka obaveza mu smeta, žulja ga. Reklo bi se da podseća na pisce devetnaestog veka, ipak, nada se da je njegovo delo u dubokoj vezi sa aktuelnim vremenom.

Osoba Beta je mlad čovek, u neprekidnoj napetosti da li je njegov laptop konektovan. Pored njega je nekoliko mobilnih telefona priključenih na mreže  iz raznih država. Neprestano se javlja. Uz to, putem interneta daje uputstva pošti u Ramali, u kojoj je odnedavno zaposlen. Za sve to vreme ne prestaje da radi i na prevođenju teksta Osobe Alfa.

Osoba Alfa se neprestano pita da li Osoba Beta kvalitetno radi svoj posao prevođenja, kad pored toga paralelno obavlja još najmanje tri radnje. Njoj osoba Beta ne liči na čoveka tek prispelog iz arapskog sveta, pomišlja da je osoba preko puta njega došla iz Tokija, tačnije da je teleportirana iz Tokija  XXII veka. Ipak, fizionomija prevodioca nije japanska,a i slova su arapska. Liče na arapska, japanska sigurno nisu.

Osoba Beta u svoj laptop ukucava tekst prevoda i teško se može naslutiti šta misli o Osobi Alfa čiji junak priče se u trenucima sreće ukrašava peruškama i maše rukama, imitirajući let ptice. Zahvaljujući priči Proleće Filipa Kukavice, koja je izdeljena na pasuse koji su numerisani,  on piscu otkriva lepu zanimljivost.

Osoba Alfa zapisuje: dok čitav svet koristi arapske brojeve, Arapi koriste indijske. I sede njih dvojica za stolom, sada već piju novo piće i  predano rade. Između njih vlada razumevanje, simpatija, želja da jedno drugom što više pomognu. Ali, ipak, mora se priznati, za stolom su dve generacije, dva shvatanja života, dve kulture...

Osoba Beta je stalno nasmejana, puna optimizma, sigurna u sebe i svoj uspeh. Osoba Alfa je nesigurna, i mnogo bi volela da pobedi svoj strah od letenja, od aerodroma, od carinika, pa da dođe u Ramalu, i na licima prisutnih nazre trag istine da li je njegova priča vešto, dobro, valjano prevedena, da li je i ljudi iz arapskog sveta razumeju, jer slušaoci i čitaoci su Omega koja daje smisao njegovom delu, a samim tim i radu drage mu Osobe Beta.


LEGENDA

Varošica S. K. su Sremski Karlovci. Grad na desnoj obali Dunava, 6 km od Novog Sada,  4 km od Petrovaradina, na starom putu prema Beogradu.  Sačuvao je izvestan broj važnih građevina iz 18. veka. Od  crkava, ističe se Crkva uvođenja u hram presvete Bogorodice iz 1746., Saborna crkva Svetog Nikole izgrađena 1758.,  zatim katolička crkva Svetog Trojstva koja se prvi put spominje 1735. kao i Kapela mira. Karlovačka gimnazija je izgrađena krajem  18. veka i poseduje bogatu biblioteku sa oko 18.000 knjiga. To je najstarija školska biblioteka u Srbiji. Pravoslavna bogoslovija u Sremskim Karlovcima je počela sa radom 1. februara 1794., a osnovao ju je mitropolit Stevan Stratimtirović. Jedna od glavnih znamenitosti Sremskih Karlovaca je fontana četiri lava iz 1799.  sagrađena da bi obeležila izgradnju prvog sistema kanalizacije u gradu. Iz  19. veka potiče Gradska većnica (1808–1811), izgrađena u stilu neoklasične arhitekture.  Zgrada Patrijaršije (1892–1894),  čiji stil je mešavina barokne i neorenesansne arhitekture. Arhitektonska zdanja s početka 20. veka takođe su projektovana u stilu neoklasike. Najznačajnija građevina iz ovog doba je karlovački Stefaneum  iz 1903. Tu se danas nalazi Institut srpskog naroda i dijaspore.


Osoba Alfa je srpski pisac srednje generacije Vladan Matijević, dobitnik najznačajnijih književnih nagrada u Srbiji, prevođen na francuski, španski i nemački jezik.

Osoba Beta je mlad palestinski prevodilac, Šadi Isa. On tek počinje da se bavi prevodjenjem sa srpskog jezika. Poželimo mu uspeha, jer ako izuzmemo dela Ive Andrića, na arapski jezik nijedan drugi srpski pisac nije preveden. Šadiu Isi se nudi mnogo lepog posla.